| ||||||
<belgeler-manpages (at) lists.sourceforge.net>
Özet
Bu sayfalar GNU/Linux Kılavuz Sayfalarının çeviri çalışmaları hakkında bilgi vermek amacıyla oluşturulmuştur.
Kimbilir, belki bir gün sizin çevirdiğiniz kılavuz sayfaları da orjinalinin dağıtıldığı paketin içinde dağıtılmaya başlar. (Örnek: Shadow Paketi)
Tarihçe
Uzun süredir kılavuz sayfalarının çevrilmesi, Linux Belgelendirme Çalışma Grubunun görevleri arasında yer almaktaydı. Ancak bu görev bir alt ekip oluşturulmasını gerektirdiğinden Ekim 2003'de Yalçın Kolukısa "ben bu görevi üstleniyorum" diyene kadar hayata geçirilememişti. İlk çevirileri de kendisi yaptı. Bu arada Linux Belgelendirme Çalışma Grubu groff paketine türkçe karakter desteği vermek için çalışmalara başladı. Groff ekibiyle yapılan çalışma sonucunda bu destek sağlandı (Aralık 2003) ve böylece çeviri çalışmaları sağlam bir temele oturtulmuş oldu.
Ekip lideri Yalçın Kolukısa'nın yaptığı çeviriler ve Linux Belgelendirme Çalışma Grubunun alt yapı çalışmaları ile kılavuz sayfaları paket olarak dağıtılmaya başlandı. Tanıtımlar sonucunda ekibimiz kısa sürede büyüdü ve böyle bir bilgi sayfası ile bu amaca uygun bir iletişim listesi oluşturulması ihtiyacı doğdu (Mart 2004).
Kılavuz Sayfası Nedir?
Kılavuz sayfaları (man pages) genellikle komut satırı uygulamalarının nasıl kullanılacaklarını açıklayan yardım dosyalarıdır. Ancak yardım alanı sadece komut satırı uygulamaları ile sınırlı değildir. Özel bir dosyanın biçimi, belli bir kavramın açıklanması, kütüphane işlevlerinin açıklamaları gibi oldukça geniş bir alanı kapsar.
Bu dosyaların çevirilerinin yapılmasındaki zorluk dosya biçiminden kaynaklanır. Dosya biçimi çok çeşitli belge yazma dillerinin bir karışımıdır. Bu belge yazma dillerinin özelliklerini bilmek ise ayrı bir uzmanlık alanıdır. Dolayısıyla, bu dilleri bilmeden bu dosyaların metin kısmını koddan ayırdetmek çok zordur. Ancak dosyanın konsoldaki dökümüne bakarak çevirmek kolaydır.
Biz de başta bu yolu tercih ettik. Kılavuz sayfasının ekran görüntüsünü kopyala yapıştır yöntemiyle basitçe bir metin düzenleyicisine yapıştırıp çevrilmeye hazır hale getiriyorduk.
Çeviri yapıldıktan sonra bu metni XML-Docbook'un kılavuz sayfaları yazmak için kullanılan yapısıyla bu sayfaları işlenebilir duruma getiriyorduk. Bundan sonrası dosya dönüşüm uygulamalarıyla çeviriyi istenen dosya biçimlerine dönüştürmek oluyor. HTML'ye dönüştürüp belgeler.org'da yayınlıyoruz. Kılavuz sayfalarının biçimine dönüştürüp paket halinde dağıtıyoruz.
Şimdi, artık önce ekran çıktısını XML haline getirerek çeviriye hazır hale getiriyoruz. Böylece elimizde orjinalin de XML dosyası oluyor.
Kılavuz sayfası biçimi artık dosyanın orjinal kodlamasına benzemiyor olsa da (biz orjinalinin hangi belge yazma dili ile yazıldığıyla ilgilenmiyoruz), sonuç isteneni veriyor. Yani biz kılavuz sayfalarını hep aynı dil elemanları ile üretiyoruz.
Çeviri ekibi nasıl çalışır?
GNU/Linux Kılavuz Sayfaları Çeviri Ekibi, Linux Belgelendirme Çalışma Grubunun Kılavuz sayfaları çeviri projesini gerçekleştiren bir alt grubudur.
GNU/Linux Kılavuz Sayfaları Çeviri Ekibi gönüllülerden oluşur.
Ekibin üyesi olmak için en az bir çeviriyi üstlenmiş olmak yeterlidir.
Seçtiğiniz henüz çevirisi üstlenilmemiş bir dosyayı Nilgün Belma Bugüner'e <nilgun (at) belgeler .gen .tr> bildirerek ya da bir dosya önermesini isteyerek üstlenebilirsiniz.
Çevrilecek kılavuz sayfasının XML dosyası size gönderilecektir.
Bize en çok yöneltilen sorulardan biri hangi sözlüğün kullanıldığıdır. Bütün kılavuz sayfalarında kavram kargaşası oluşturmayacak şekilde terim seçiminin çevirmen seviyesinde mümkün olamayacağının farkındayız. Bu bakımdan basitçe siz çevirin biz düzeltiriz şeklinde yanıtlıyor olsak da burada bildiğimiz bütün sözlükleri listeleyelim (Sıralamada bir öncelik sözkonusu değildir):
Çevirisi üstlenilmiş bir kılavuz sayfasının güncellenmesi gerektiğinde güncellemesinin de üstlenicisi tarafından yapılacağı varsayılır. Bu herhangi bir nedenle mümkün olamayacaksa üstlenicinin bu durumu bildirmesi beklenir. Böylece güncelleme için dosyanın serbest kalması sağlanabilir.
Üstlenicinin çevirmeyi üstlendiği bir dosyayı en çok üç ay içinde teslim etmesi beklenir. Bu süre içinde teslim edilmeyen çeviriler başka bir üstlenici beklemek üzere serbest kalır.
Bitmiş çeviriler ekip liderine gönderilir.
Hangi dosyaları kimlerin üstlendiğini aşağıdaki çeviri izleme bağlarından görebilirsiniz. Üstlenilmemiş çevirilerin seçimi için bir sınırlama yoktur. Kendiniz /usr/share/man/man[123456789] dizinlerindeki kılavuz sayfalarından herhangi birini talep edebilirsiniz. Biliyoruz ki, doğal ayıklama hep doğru çalışır. Sonuçta o dosyaların hepsini çevireceğiz ama öncelik sizin seçtiklerinizde olacak.
Çeviri izleme sayfaları
Çeviri izleme sayfaları kılavuz sayfalarının dizin yapısına uygun olarak oluşturulmuştur. İlk sayfada çeviri ekibi üyelerini toplu olarak görebilirsiniz. Diğer sayfalar dosyalara göre düzenlenmiştir.
|